باسكول بتنی چیست؟
بتن به طور کلي محصولي است که از اختلاط آب با سيمان و سنگدانه‌هاي مختلف كه در اثر واکنش آب با سيمان در شرايط محيطي خاصي حاصل مي شود به وجـود مي‌آيد . بتـن اينـک با گذشـت بيش از 170 سال از پيدايش سيمان پرتلند به صورت کنوني، دستخوش تحولات و پيشرفتهاي شگرفي شده است و به دليل دارا بودن برخي از خصوصيات منحصر به فرد در ساخت اكثر سازه‌ها از جمله باسکول جاده ای و باسکول بتنی از آن استفاده مي‌گردد.
تفاوت اصلی سازه های بتنی نسبت به انواع دیگر سازه ها در چیست؟
تمايز در خور توجه سازه هاي بتني در مقابل با ديگر انواع سازه ها نظير قيمت تمام شده پايين تر، كيفيت و استحكام بالاتر، ضريب انتقال دماي كمتر، پايداري بيشتر نسبت به ضربه هاي وارده و مقاومت بيشتر در مقابل عوامل جوي و محيطي و … باعث شد كه صنعتی فرد ایران،گروه توزين، با انجام مطالعات گسترده و اخذ مشاوره هاي لازم از متخصصين فن در صنعت و دانشگاه، اقدام به انتقال تكنولوژي ساخت سيستم توزين بتني علي الخصوص باسكول جاده اي بتنی از كشورهاي چك و آلمان نموده و اين باسكول ها را به‌نام باسكول مركب كه همان باسكول تمام بتن پيش ساخته مي باشد توليد و وارد بازار نمايد. در حال حاضر و طبق آمار هاي گرفته شده از بازار باسكول تمام بتن پيش ساخته، توانسته است سهم به سزايي از بازار را به خود اختصاص دهد و اكثر صاحبان کسب و کارها تمايل به خرید باسكول بتنی دارند.
کیفیت سازه ی باسکول بتنی به چه چیزی وابسته است؟
اما نكته بسيار مهم در اين نوع باسكول‌ها، طراحي مهندسي سازه آن و نوع عمل آوري بتن باسكول مي باشد كه در نهايت اين دو نكته تاثير بسياري را در كيفيت نهايي سازه باسكول خواهد داشت. با توجه به اينكه عمل‌آوري استاندارد و صحيح بتن نيازمند استفاده از تكنولوژي و روش هاي نوين روز مي باشد، سرمايه گذاري شركت ها در اين بخش از اهميت بالايي برخوردار مي باشد.
با توجه به تمايل بازار به استفاده از باسكول‌هاي پيش ساخته مركب یا باسکول بتنی، برخي از شركت ها به‌دليل عدم توانايي در سرمايه‌گذاري از شيوه‌هاي سنتي و غير علمي براي عمل‌آوري بتن باسكول استفاده مي‌نمايند. لذا اين نوشته در حقيقت بررسي است اجمالي براي شناخت بهترين روش عمل‌آوري بتن با رويكردي به سوي توليد باسكولي بهتر و بادوام تر.
عمل آوري بتن چيست؟
يکي از قسمتهاي مهم در عمليات توليد بتن ، عمل آوري بتن است . عمل آوري فرآيندي است كه طي آن از افت رطوبت بتن جلوگيري و دماي بتن را در حدي رضايت بخش حفظ مي‌نمايند که اين عمليات بلافاصله پس از بتن ريزي و اتمام عمليات پرداخت آغاز مي شود. در حقيقت زماني كه سيمان با آب مخلوط مي شود واكنشي شيميايي به نام هيدراسيون (آبگيري) انجام مي شود كه ميزان پيشرفت اين واكنش بر روي مقاومت و دوام بتن تاثير به سزايي دارد. در صورت مطلوب بودن دما و رطوبت بتن از طريق عمل آوري، واكنش هيدراسيون تداوم مي يابد. عمل آوري بتن برخواص بتن سخت شده مانند دوام ، مقاومت ، آب بندي ، مقاومت سايشي ، ثبات حجمي ، مقاومت در برا بر يخ زدن و آب شدن ، نمکهاي يخ زدا ، تاثير به سزايي مي گذارد . لازم بذكر است رشد مقاومت بتن در سنين اوليه بسيار سريع است اما پس از آن، مطابق نمودار مقابل به مدت نامحدودي به صورت آهسته ادامه مي يابد.
اهداف عمل‌آوري بتن چیست؟
1. جلوگيري از کاهش رطوبت يا تامين رطوبت از دست رفته
2. حفظ دماي بتن در حدي مطلوب به مدت زماني معين
3. توسعه مقاومت بتن با تکميل عمليات هيدراسيون سيمان
مدت عمل آوري چقدر است؟
مدت زماني که بتن بايد از نظر کاهش رطوبت محافظت شود به نوع سيمان ، نسبت اجزاي مخلوط ، مقاومت مورد نياز ، اندازه و شکل عضو بتني ، هواي محيط و به شرايط بعدي که بتن در معرض آن قرار خواهد گرفت ، بستگي دارد.
روش هاي عمل آوري بتن باسكول
• عمل آوري بتن در استخرهاي آب (غوطه وري سازه بتني در آب)
مقاومت بتن در اين حالت 125% مي باشد
بـهـتــريـن و كـامـلـتـريـن روش عـمــل آوري، غوطه ور سازي كل سازه بتني ساخته شده در آب مي باشد. در اين روش، قطعات بتني را به مدت حداقــل 7 روز در استـخـرهاي بزرگ آب به حالت اشباع غوطه ور نموده تا بتن به حداكثر ميزان استحكام خود برسد.
از آنجا كه استفاده از اين روش مستلزم سرمايه‌گذاري گسترده و بالا جهت ســاخت و تجهيز استخــرهاي وسيع،محوطه سازي، تجهيز، حمل و نقل و سيستمهاي آبرساني مي باشد، تنها برخي ازكارخانجات بزرگ و فرا منطقه اي از اين روش استفاده مي‌نمايند.
اين نوع عمل آوري در شرايط كاملا كنترل شده صورت مي پذيرد و نسبت به ساير روشها داراي مزايا و برتري‌هاي قابل توجهي است و سازه بتني در اين حالت به حداكثر استحكام لازم خواهد رسيد.
• عمل آوري بتن با بخار آب
مقاومت بتن در اين حالت 100% مي باشد
اين روش جهت عمل آوري سريع بتن استفاده مي گردد و بيشتر جهت توليد بلوك هاي سـيماني و سـازه هاي كوچك بـتـني كاربرد دارد. اين روش داراي مزاياي اقتصادي براي توليدكنندگان بوده ليكن كيفيت و مقاومت بتن عمل‌آوري شـده در اين روش از كيفيت و مقاومت بتن عمل آوري شده در روش غوطه وري در آب كمتر است.
در اين روش جهت حصول نتايج رضايت بخش مي بايست دقت و كنترل ويژه اي در عمل آوري لحاظ نمود ليكن به دليل عدم تجهيز كارخانجات توليدي بتن به تجهيزات پيشرفته و ايزوله، اين نوع عمل آوري و عدم نظارت متخصصين بر فرآيند، بصورت مداوم گزارشات متعددي در خصوص كيفيت نازل و مقاومت پايين اين سازه ها منتشر مي گردد. بدين جهت از اين روش معمولا براي عمل آوري قطعات پيش ساخته غير سازه اي و قطعاتي كه فشار بار كمتري بر آنها تحميل مي شود استفاده مي گردد و مناسب عمل آوري قطعات بزرگ بتني نمي باشد.
• استفاده از گوني
مقاومت بتن در اين حالت بسيار ضعيف مي باشد
استفاده از پوشش هاي خيس اشباع شده نظيرگوني و آبپاشي سطح بتن مخصوص كارگاه هاي كوچك و فاقد سرمايه مالي و علمي مي باشد. اين روش به هيچ عنوان نمي تواند استحكام لازم را براي بتن باسكول ايجاد نمايد و لذا سازه باسكول دركوتاه مدت دچار ترک مي شود و از بين خواهد رفت.
بهترین شیوه ی عمل آوری بتن
با توجه به مقايسه انجام شده در خصوص روش هاي عمل آوري قطعات بتني باسكول جاده ای، به نظر ميرسد در صورت توانايي كارخانجات توليدي باسكول در ايجاد حوضچه ها و استخرهاي وسيع، عمل آوري بتن و سازه باسكول در استخرهاي آب، كاملترين و بهترين شيوه عمل آوري بتن بوده و ضمن استحكام حداكثري سازه هاي بتني باسكول، ضامن حفظ كيفيت و دقت سازه باسكول در طي زمان نيز مي باشد.
تهیه شده توسط گروه تحقیقات بازار شرکت فرد ایران