استاندارد 10274 باسکول های وسایل نقلیه جاده ای

حضور فعال وسایل سنجش وزن در داد و ستد عمومی، به عنوان ابزاری تعیین‌کننده، باعث گردیده تا براساس قانون، انجام آزمون استاندارد، جهت کنترل صحت و دقت عملکرد این دستگاه‌ها اجباری گردند. بر این‌اساس ایجاب می‌نماید تا مطابق با تكنولوژی‌های روز، این استانداردها و آزمون‌های ذیربط تعریف، تبین، بازبینی مستمر و نهایتاً در هر مرحله تصویب، ابلاغ و اجرائی گردند.

مورد ذکر شده برای باسكول‌های وسایل نقلیه چرخدار جاده‌ای در دهه‌های گذشته به لحاظ اینكه اكثر این دستگاه‌ها مكانیكی و بعضاً نیمه‌الكترونیك بوده‌اند، استاندارد ملی 747 اعتبار و کارآیی لازم را داشته است، ولیكن با ورود علوم و فنون الكترونیك در حوزه اوزان و مقیاس‌ها و جایگزین شدن باسكول‌های تمام الكترونیك، استاندارد 747 دیگر پاسخگوی نیاز نبوده و وجاهت قانونی و حرفه‌ای خود را از دست داد.

در همین دوره با پیشنهاد دست اندركاران حوزه اوزان و مقایس‌ها و تأیید مدیران وقت سازمان ملی استاندارد، كمیته‌ای جهت تدوین استانداردی جدید از صاحب‌نظران، پیشكسوتان، اساتید دانشگاه و كارشناسان شاغل و بازنشسته مركز اوزان و مقیاس‌ها تشكیل و طی جلسات مكرر با مطالعه استانداردهای روز جهانی همچون OIML-R76 و یا استاندارد مادر و ملی 1-6589 سرانجام استاندارد جدیدی با عنوان 10274 تدوین، تصویب و توسط ریاست وقت سازمان جهت عملیاتی شدن در اردیبهشت‌ماه سال 1390 ابلاغ گردید.

با توجه به سیاست‌های جدید نظام مبنی‌بر تفویض برخی از مأموریت‌های دولتی به بخش خصوصی، تأسیس شركت‌های همكار و آكرودیته جهت انجام آزمون‌های استاندارد ملی جدید 10274 مورد تائید قرار گرفت و خوشبختانه در مدت زمان كوتاهی تعداد قابل ملاحظه‌ای آزمایشگاه سیار كه مجهز به مدرنترین ارابه‌های حمل وزنه و وزنه‌های مكعبی شكل، تجهیزات و ابزار آلات مورد لزوم بوده آماده ارائه خدمات گردیدند.

مقایسه استاندارد 747 با استاندارد 10274

با توجه به پیشرفت های شگرف در صنعت توزین و ساخت انواع مختلف باسكول توسط شركت های سازنده و همچنین استفاده از تكنولوژی،‌ تجهیزات و مواد مصرفی مختلف و متفاوت توسط شركت های فعال در این عرصه، به جهت همگام شدن با پیشرفت جهانی و همچنین رسیدن به توزین بسیار دقیق رسیدن به یك استانداردی كه بتواند شركت های تولید كننده باسكول را در شرایط یكسان و همسنگ و مطابق با این پیشرفت تكنولوژی مورد تست و استاندارد قرار دهد امری بسیار ضروری تلقی می گرددكه البته این امر با رعایت كلیه اصول و بصورت كاملا كارشناسی و تحت نظارت و تایید اداره استاندارد ایران انجام می گیرد. لذا بر این اساس استاندارد 747 كه درسال 1366 به تصویب رسیده بود اصلاح گردید و استاندارد جدیدی كه مطابق با این پیشرفت تكنولوژی باشد تدوین گردید كه استاندارد 10274 می باشد.

استاندارد 10274

جهت آشنایی با استاندارد جدید 10274 ضروریست ضمن توجه به نكات ذیل ، استاندارد 747 را كه در حال حاضر در حال اجرا بر روی باسكول های موجود در ایران می باشد را كمی بشناسیم.

نكات قابل توجه:

استاندارد های 747 و 10274 جهت باسكول های ثابت همكف می باشد یعنی باسكول هایی كه صفحه بار آن همكف با زمین و كاملاً افقی نصب می شود.

استانداردهای مذكور جهت باسكول های با ظرفیت 5 تن به بالا استفاده می شود.

معمولاً باسكول ها را بر اساس زینه استاندارد می نمایند زینه یعنی اختلاف بین كوچكترین مقدار دو اندازه گیری كه بصورت استاندارد در ایران این مقدار نسبت به مقدار واقعی وزن نباید بیشتر از 10 كیلو گرم باشد. بنابراین مقدار زینه استاندارد برای باسكول های بیشتر از 40 تن مقدار 10 كیلوگرم می باشد.

استاندارد 747 :

اساس استفاده از استاندارد 747 استفاده از فرمول ذیل می باشد.

X میزان وزنه مورد نیاز جهت انجام مراحل استاندارد می باشد.

منظور از ظرفیت باسكول، مقدار بار استانداردی است كه می تواند بر روی صفحه باسكول جهت توزین قرار گیرد و باسكول توانایی توزین آن را دارد.

حال با توجه به فرمول فوق مراحل انجام استاندارد 747 با یك مثال شرح داده میشود:

مثال: شكل زیر یك باسكول 50 تنی پیش ساخته همسطح زمین می باشد كه این باسكول با توجه به شكل دارای 4 دستگاه لودسل می باشد حال مراحل استاندارد 747 بدین شرح می باشد:

مطابق با فرمول استاندارد 747 داریم:

یعنی می بایست برای تست باسكول از 10 تن وزنه استفاده شود حال مراحل اجرای استاندارد 747 بدین شرح می باشد:

مرحله 1 )

در این مرحله می بایست روی محل قرارگیری هر لودسل بر روی صفحه باسكول 10 تن وزنه قرار گیرد و در پایان تفاضل بزرگترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده با كوچكترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده بایستی كمتر از مقدار زینه استاندارد باسكول یعنی 10 كیلوگرم باشد كه به این عمل اصطلاحاً گوشه گیری باسكول می گویند.

مرحله دوم)

در این مرحله می بایست به میزان 10 تن وزنه روی صفحه باسكول قرار گیرد كه مطابق با شكل ذیل این مقدار وزنه بصورت پخش شده روی صفحه باسكول قرار می گیرد و در پایان عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده بایستی كمتر از مقدار زینه استاندارد باسكول (10 كیلوگرم) باشد.

علی رقم اینك مطابق با فرمول بایستی از 10 تن وزنه جهت استاندارد استفاده گردد متاسفانه در حال حاضر استاندارد 747 در كشور ما با قرارگیری تنها 3 تا 5 تن وزنه اجرا می شود و این مقدار وزنه سبب می شود كه لودسل ها و همچنین صفحه باسكول تحت فشار بار بسیار ناچیزی مورد تست قرار گیرند.

شایان ذكر است باسكول هایی كه با این روش مورد تست قرار می گیرند دارای ظرفیت 50 و یا 60 تن می باشند و بایستی قسمت های مختلف باسكول علی الخصوص صفحه(پلات فرم) و لودسل های باسكول توانایی تحمل این مقدار بار را داشته باشند این در حالیست كه میزان تست انجام شده تنها بر اساس 3 و یا 5 تن وزنه می باشد. همانطور كه میدانیم ظرفیت نامی هر لودسل برای این باسكول ها مطابق با استاندارد 30 تن می باشد و این روش تست مناسبی برای بررسی عملكرد لودسل های باسكول در قبال فشار بار وارد شده به آن نمی باشد و به همین دلیل زمانی كه بار بیشتر و در حد مجاز ظرفیت باسكول روی آن قرار می گیرد علاوه بر آنكه سبب ایجاد سوختگی های مكرر در لودسل و ایجاد هزینه های بسیار گزاف مالی و زمانی جهت تعویض لودسل می گردد نیز در بیشتر موارد سبب بروز خطا در توزین می گردد كه مقدار این خطا به هیچ عنوان قابل چشم پوشی نمی باشد.

مشكل دوم این روش مشخص نشدن مقدار واقعی مقاومت صفحه باسكول در مقابل فشار ناشی از بار مجاز بر روی آن می باشد زیرا با توجه به اینكه صفحه باسكول با مقدار بار بسیار ناچیزی تست می شود برخی از شركت های سازنده باسكول ضمن عدم استفاده از تجهیزات غیر استاندارد در محل ساخت باسكول نیز برای كاهش هزینه تولید از مواد و آلیاژ های نامرغوب استفاده می نمایند.

ممكن است در نگاه اولیه به صفحه باسكول این صفحه كاملا صاف و بدون هیچ گونه خمشی به نظر آید ولی طبق بررسی های انجام شده در صورتی كه بار های زیاد روی این صفحه قرار گیرد و نیز در ساخت صفحه باسكول از قطعات و مواد غیراستاندارد استفاده شده باشد به مرور و با وارد شدن مقدار فشار ناشی از بار مجاز بر روی آن سبب ایجاد خمش بر روی صفحه باسكول می شود(مطابق شكل ذیل) و این خمش با اینكه بسیار ناچیز است و با چشم غیر مسلح دیده نمی شود ولی سبب می شود كه لودسل ها نسبت به محل قرارگیری خود دچار انحراف شود و در نتیجه باعث ایجاد بروز خطای بسیار زیادی در توزین بار می شود و با گذشت زمان و همچنین توزین بیشتر و ایجاد خمش بیشتر در صفحه باسكول این خطا افزایش پیدا خواهد كرد. لذا با توجه به موارد فوق استفاده از یك استاندارد بهتر كه بتواند باسكول را تحت شرایط دقیق تری مورد تست قرار دهد امری بسیار ضروری می باشد بر این اساس استاندارد 10274 در دستور كار قرار گرفت كه به منظور آشنایی بیشتر با این استاندارد در ادامه به شرح مختصری از نحوه اجرای این استاندارد پرداخته می شود.

استاندارد 10274 :

اساس استاندارد 10274 استفاده از فرمول ذیل می باشد كه روش اجرای آن طی 3 مرحله می باشد كه در ادامه روش استفاده از این استاندارد توضیح داده می شود:

حال با توجه به فرمول فوق و به منظور مقایسه بهتر، مراحل انجام استاندارد 10274 با همان مثال قبلی شرح داده می شود:

مطابق با فرمول استاندارد 10274 داریم:

یعنی می بایست برای انجام استاندارد 10274 تقریباً از 17 تن وزنه استفاده شود البته مراحل اجرای این استاندارد به شرح ذیل می باشد:

مرحله اول)

در این مرحله می بایست روی محل قرارگیری هر لودسل بر روی صفحه 17 تن وزنه قرار گیرد و عمل گوشه گیری انجام گردد در پایان تفاضل بزرگترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده با كوچكترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده بایستی كمتر از 3/0 مقدار زینه استاندارد باسكول (10 كیلوگرم) باشد كه این مقدار برابر با 1/5 كیلوگرم می باشد.

مرحله دوم)

در این مرحله می بایست به میزان 35% ظرفیت باسكول روی صفحه باسكول وزنه قرار گیرد یعنی اگر باسكول از نوع 50 تن باشد این مقدار برابر با 18 تن وزنه می باشد كه این مقدار وزنه بصورت پخش شده روی صفحه باسكول قرار می گردد در پایان تفاضل بزرگترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده با كوچكترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده بایستی كمتر از 3/0 مقدار زینه استاندارد باسكول (10 كیلوگرم) باشد كه این مقدار برابر با 4/5 كیلوگرم می باشد.

مرحله سوم)

در این مرحله می بایست یك دستگاه كامیون و یا تریلی(با توجه به ظرفیت باسكول) روی صفحه باسكول قرار گیرد كه این عمل هم برای سه بار تكرار گردد در پایان تفاضل بزرگترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده با كوچكترین عدد نمایش داده شده توسط نشان دهنده بایستی كمتر از مقدار زینه استاندارد باسكول یعنی10 كیلوگرم باشد.

با توجه به موارد فوق در صورتی كه یك باسكول قادر به تامین شرایط بالا باشد از لحاظ استاندارد 10274 مورد تایید می باشد. برای همین منظور و بجهت اجرای این استاندارد اداره استاندارد ایران اخیراً اقدام به تهیه وزنه های تناژ بالا كرده است و در حال آماده سازی شرایط اجرای این استاندارد می باشد و بزودی تمامی باسكول های نصب شده در ایران می بایست با استاندارد 10274 مورد تست قرار گیرند و بنابراین باسكول هایی كه قادر به تامین شرایط این استاندارد نشوند قابل استفاده نمی باشند. با توجه به استفاده از وزنه های تناژ بالا برای انجام این استاندارد و همچنین روش تست متفاوت، با سكول ها بایستی به نوعی ساخته شود كه قابلیت تست با این استاندارد را داشته باشد لذا بهتر است باسكولی انتخاب كنیم كه شرایط تامین شرایط این استاندارد را داشته باشد.

شرکت صنایع پارس سیوان الکتریک؛ بزرگترین ناوگان آزمایشگاهی کشور

بزرگترین ناوگان آزمایشگاهی در این حوزه که به جرأت می توان ادعا نمود رتبه نخست را در جهان از لحاظ تکنولوژی و تعداد، توأمان در دست دارد، متعلق به شركت صنایع‌پارس‌سیوان‌الكتریك بوده كه با بكارگیری فارغ‌التحصیلان دوره كارشناسی و كارشناسی ارشد مراكز دانشگاهی در رشته‌های فنی، بالاخص فیزیك که پس از آموزش تخصصی و گذراندن آزمون مربوطه صلاحیت ایشان توسط مركز ملی اندازه‌شناسی تأیید گردیده و در طی چند سال گذشته علی‌رغم سنگ‌اندازی‌ها و مخالفت‌های فراوان برخی از كارشناسان بازنشسته و شاغل مركز اوزان و تعدادی از سازندگان که اکثراً فاقد صلاحیت بوده و یا تعمیركاران كیف بدست و دوره گرد، شرکت مذکور در نهادینه نمودن استاندارد مزبور خدمات شایانی را ارائه نموده است.

هرچند محدوده فعالیت این شركت توسط مرکز اندازه شناسی اوزان و مقیاس ها تعیین می گردد لیكن مدیران و كارشناسان این شركت با عزم راسخ و اعتقاد متقن به جاری شدن حدود الهی كه همانا در حوزه فعالیت ما، صحت و دقت وسایل اندازه‌گیری و سنجش بوده، بر اجرایی شدن كامل آن اصرار می‌ورزند.

شركت صنایع پارس سیوان الكتریك فعالیت خود را به عنوان آزمایشگاه مجاز همكار اداره استاندارد در زمینه آزمون باسكول های وسایل نقلیه چرخدار جاده ای مطابق با استاندارد ملی 10274 از بدو اجرایی شدن این استاندارد در ابتدای سال 1390آغاز نموده است .

این شركت با 15 آزمایشگاه دارای بزرگترین و مجهزترین آزمایشگاه های سیار مدرن جهت تست انواع باسكول جاده ای در ایران، خاورمیانه و جهان می باشد. كه هر یك از آزمایشگاه ها تجهیزات لازمه جهت انجام استاندارد 10274 را مطابق با آخرین تكنولوژی روز دنیا دارا می باشد این تجهیزات شامل ارابه و ابزار آلات جانبی و تمام وزنه های مكعبی كه جمعا 21 تن وزنه استاندارد می باشد را شامل می شود. همچنین تمامی این آزمایشگاه ها مجهز به ردیابهای پیشرفته می باشند.

شایان ذكر است كه تمامی این آزمایشگاه ها توسط مركز ملی اندازه شناسی بررسی و صلاحیت آنها مورد تائید قرار گرفته اند .

این شركت تاكنون باسكول های بیشماری را در سراسر ایران آزمون، كالیبره و استاندارد نموده است.

تمامی این آزمایشگاه‌ها مجهز به سیستم ردیاب و هر یک مجهز به 21 تن وزنه استانداد، ارابه و ابزارآلات جانبی می‌باشند.

درصورت نیاز به آزمون استاندارد اولیه و تعمیراتی باسکول می توانید ضمن تماس با شرکت پارس سیوان الکتریک اقدام به ثبت درخواست و انجام آزمون نمایید.
زمینه فعالیت : استاندارد سازی انواع باسکول های جاده ای
شماره تلفن : 02188830044 – 02188830046 – 02188830047