يكي از مهمترين قسمت‌هاي هر سيستم اندازه‌گيري الكترونيكي، لودسل و يا سنسور وزن آن مي باشد و همچنین میتوان اذعان کرد که لودسل قلب تپنده باسکول دیجیتال هستند. همانطور كه مي دانيم لودسل يك ابزار دقيق مي باشد لذا لزوم رعايت اصول مهندسي و تكنولوژي توليد در آن بسيار مهم و ضروري مي باشد. ولي متاسفانه برخي از شركت هاي توليد كننده اين محصول،كه اغلب چيني و يا تحت نام يك كشور ديگر بوده اما در كشور چين توليد مي‌گردند بعلت پايين آوردن قيمت لودسل اقدام به عدم رعايت برخي از استاندارد ها در توليد اين محصول نموده و تنها با دريافت يك تاييديه براي يك نمونه از محصول، آن را روانه بازار مي‌كنند. لذا تیم تحقیقات بازار شرکت فرد ایران در تلاش است با بيان برخي از استانداردهاي مختلف شركت هاي توليد كننده لودسل بستري را آماده نمايد تا بتوان تشخيص داد كه يك لودسل خوب چه لودسلي مي‌تواند باشد. در اين مقاله سعي بر اين شده است كه تمامي لودسل هاي موجود در بازار ايران مورد بررسي قرار گيرد.
اصولاً دقت و كيفيت هر لودسل به چند عامل اصلي بستگي دارد:
• طراحي لودسل
• هسته لودسل
• كرنش‌سنج(Strain gage )
• محفظه كاليبره لودسل
• نوع‌اتصالات و جوشكاري لودسل
• مقره لودسل
اهميت طراحي و توليد لودسل
لودسل ها اصولاً با توجه به توان مهندسي و تكنولوژي بكار گرفته شده شركتهاي سازنده‌مي‌توانند بصورت متفاوت طراحي و توليد شوند شايد به ظاهر و‌در نگاه اوليه اغلب لودسل ها شبيه به يكديگر باشند ولي تفاوت هاي مهم در طراحي و توليد مي‌تواند تاثير بسزايي در كيفيت لودسل توليد شده داشته باشد. بواقع اگر بخواهيم تاثير طراحي را در عملكرد يك لودسل بصورت درصدي بيان نماييم، رعايت اصول طراحي تنها 20% مي تواند در عملكرد مناسب يك لودسل تاثيرگذار باشد. البته در اينجا ذكر اين نكته جاي تامل دارد كه به راستي چرا اغلب لودسل‌هاي بي كيفيت موجود در بازار داراي طراحي يكسان مي باشند؟!
80% ديگر به نوع مواد بكار رفته در ساخت لودسل، تكنولوژي توليد و رويه يكسان در توليد نظير استفاده از يك نوع فولاد با آلياژ مناسب، روند تراشكاري و آبكاري يكسان و …. بستگي دارد. اين اهميت به اين دليل مي باشد كه ذره‌اي تغيير در‌روند توليد لودسل باعث مي‌گردد كه لودسل هاي توليد شده نسبت به يكديگر داراي مشخصات فني متفاوت بوده و در نتيجه عملكرد و دقت هر كدام متفاوت باشد.
هسته لودسل
يكي از مهمترين قسمت هاي هر لودسل هسته اصلي لودسل مي باشد كه مي‌توان آن را قلب يك لودسل ناميد.اهميت جنس هسته لودسل به حدي بالا مي‌باشد كه در صورتي كه در جنس مواد بكار رفته در ساخت آن، حتي به مقدار بسيار ناچيز تفاوت آلياژي وجود باشد اين تفاوت تاثير بسزايي را در عملكرد لودسل خواهد گذاشت. اگر بخواهيم مراحل ساخت يك هسته لودسل را بصورت مختصر بيان نماييم اينگونه خواهد بود كه ابتدا هسته‌اي بصورت يك استوانه توپر از شركت معتبر توليدكننده فولاد خريداري گرديده، پس از ايجاد برش بر روي مركز اين لوله استوانه اي شكل، هسته تحت عمليات تراشكاري قرار گرفته و تحت حرارت سخت مي گردد. پس از رسيدن هسته به سختي لازم، هسته پوليش داده مي شود و وارد مراحل بعدي توليد مي‌گردد. لازم به ذكر است اجراي صحيح هر كدام از اين مراحل بسيار پر اهميت بوده و ضروريست كه تكنولوژي بكار رفته در آن مطابق با تكنولوژي روز دنيا باشد. همچنين بسيار مهم مي باشد كه رويه بكار رفته در روند تراشكاري، پوليش، حرارت دهي و … براي همه لودسل ها يكسان باشد.
چرا قیمت لوسل چینی بسیار پایین است؟
متاسفانه توليد كنندگان چيني و غير‌حرفه‌اي لودسل، فولاد مورد نياز براي هسته لودسل را از شركتهاي متفرقه خريداري مي‌نمايند. معمولاً نوع فولاد ارائه شده توسط اين شركت‌ها در هر خريد متفاوت است و اين موضوع علاوه بر‌تاثير بسيار زياد در پايين آوردن قيمت لودسل مي تواند در پايين آوردن كيفيت لودسل توليد شده نيز بسيار پر اهميت باشد. لذا در اين مواقع توليد كننده لودسل براي جبران ضعف مواد بكار رفته در ساخت هسته، از مقاومت‌هاي جانبي استفاده مي‌نمايد. استفاده از اين مقاومت ها باعث مي‌گردد كه لودسل در مقابل تغييرات دمايي و در سرما و گرما داراي عملكردي كاملا متفاوت بوده و بعضاً داراي خطاي اندازه‌گيري 30 تا 40 كيلوگرم باشد.
عامل تعیین کننده قیمت بالای لودسل های باکیفیت آلمانی کدامند؟
در مقابل، شركتهاي بزرگ و معتبر توليد كننده لودسل در جهان، فولاد هسته لودسل خود را با پرداخت هزينه بيشتر فقط از شركتهاي معروف اروپايي خريداري مي نمايند. اين موضوع از دو حيث براي اين توليدكنندگان اهميت دارد: در درجه اول فولاد ارائه شده توسط شركت هاي معتبر براي هر خريد يكسان بوده و هيچ گونه تغيير آلياژي در آن وجود نداشته و در درجه دوم اين فولاد بسيار مرغوب بوده و كربن‌دار مي باشد لذا هيچ‌گاه دچار زنگ‌زدگي نخواهد گرديد. رعايت همين موضوع سبب مي‌گردد كه لودسل توليد شده توسط اين توليد كنندگان از عملكرد بهتري برخوردار بوده و در هنگام استفاده و كاليبره دچار مشكلات ناشي از خطا در اندازه گيري و … نگردد.
چگونه از شاخصه‌هاي ظاهري يك لودسل تشخيص دهيم كه لودسل خوب است يا خير ؟
1- ارتفاع لودسل
هرچه ارتفاع لودسل كوتاه تر باشد لودسل عملكرد بهتري دارد. اين موضوع سبب مي گردد لودسل بهتر بتواند زير باسكول حركت داشته باشد و در نتيجه در اندازه گيري وزن دقت بالاتري داشته باشد.
2- انحناي بيشتر بالاي لودسل
انحناي بيشتر، سبب چرخش بيشتر لودسل حول محور عمودي خود گرديده و در نتيجه لودسل دقت اندازه گيري بالاتري خواهد داشت. علت اصلي كه اكثر توليد كنندگان لودسل انحناي كمتري به لودسل خود مي دهند بخاطر كنترل هزينه است. زيرا ايجاد كردن اين انحنا علاوه بر هزينه بر بودن نيازمند استفاده از تكنولوژي تراشكاري حرفه‌اي مي باشد.
3- بزرگ بودن‌كف لودسل
كف لودسل هر مقدار بزرگتر باشد لودسل داراي عملكرد بهتري مي باشد. اين موضوع سبب گردش بهتر لودسل حول محور عمودي خود و در نتيجه عملكرد بهتر لودسل در اندازه گيري بار خواهد داشت.
4- وزن لودسل
هر چه وزن لودسل بالاتر باشد ، نشان از مرغوبيت بيشتر لودسل دارد زيرا فولاد بسيار بيشتري در ساخت آن مصرف شده است. تقريباً قطر اكثر لودسل هاي موجود در بازار ايران كه داراي وزن پاييني مي باشند، بسيار كم بوده و همچنين وسط هسته خيلي نازك شده است.
كرنش سنج( استرين گيج )
استرين گيج قطعه ايست الكترونيكي كه بر روي قسمت تراش خورده هسته لودسل چسبانده مي شود و تغييرات ناشي از فشار بار بر روي هسته لودسل را اندازه گيري مي كند. قطعه استرين گيج نيز مي تواند اثرات مختلفي بر روي عملكرد مناسب لودسل داشته باشد. اين قطعه از جهات مختلف كه برخي از آنها در ذيل آمده است قابل بررسي مي باشد:
1. مرغوبيت استرين گيج
2. تعداد بكار رفته از استرين گيج در لودسل
3. نوع اتصال استرين گيج به هسته لودسل
در صورت مرغوب نبودن استرین گیج چه مشکلاتی در لودسل ایجاد میشد؟
بدون ترديد مرغوبيت استرين گيج مي تواند تاثير بسزايي در عملكرد مناسب لودسل داشته باشد براي همين بسيار ضروريست كه اين قطعه از شركت هاي معتبر كه رويه توليد يكسان دارند خريداري گردد. تغييرات احتمالي در نوع استرين گيج و جنس آن نيز مي تواند سبب ايجاد خطاي خروجی در لودسل گردد.
تعداد استرین گیج چه تاثیری در کیفیت لودسل دارد؟
تعداد بكار رفته استرين گيج در لودسل نيز در شركت هاي مختلف متفاوت مي باشد. هر لودسل مي تواند تعداد 8 ، 6 ، 4 و 2 عدد استرين گيج داشته باشد .بديهي است كه هرچه تعداد بالاتر باشد بهتر است.
نوع اتصال استرین گیج به هسته لودسل تا چه اندازه در کیفیت لودسل تاثیرگذار است؟
نوع اتصال استرين گيج به هسته لودسل نيز متفاوت است. تكنولوژي چسباندن استرين گيج به لودسل منحصر به هر شركت مي باشد، چراكه اين تكنولوژي بسيار خاص و حساس مي باشد. ذره اي در حد حتي 1/0 ميليمتر جابجايي در چسباندن استرين گيج به روي لودسل تاثير بسزايي در كيفيت لودسل دارد. بسيار مهم است كه استرين گيج در يك نقطه و يك محل قرار بگيرد. پس از چسباندن استرين گيج بر روي هسته لودسل بجهت جلوگيري از ايجاد رطوبت بر روي استرين گيج محيط و اطراف استرين گيج با چسب پوشانيده مي شود. تكنولوژي عمل آوري چسب در روي استرين گيج به دو صورت گرم و سرد مي باشد كه اغلب از تكنولوژي گرم با حرارت دهي لودسل در دماي 100 الي 200 درجه سانتيگراد استفاده مي نمايند.
تفاوت اتصال استرین گیج در لودسل آلمانی مینه بئا با سایر شرکت های تولید کننده لودسل چیست؟
در اكثر شركت هاي لودسل ساز با انجام مراحل بالا عمل اتصال استرين گيج به لودسل پايان مي يابد ولي در يكي از شركت هاي توليد كننده معتبر و بزرگ آلماني پس از چسباندن استرين گيج به لودسل با تكنولوژي منحصر بفرد خاص آن شركت و تزريق چسب گرم و قرار دهي در دماي 100 الي 200 درجه سانتيگراد، هر لودسل بصورت مجزا نيز در دماهاي مختلف °20+ ،°40+ ، 0 ، °20- مورد تست قرار مي گيرد و در صورتي كه خروجي لودسل بدون هيچ گونه خطايي دقيقاً 2 ميلي ولت باشد لودسل كاليبره مي‌گردد و وارد مرحله بعدي توليد قرار مي گيرد.
الزام شناخت شاخص های اصلی موثر در کیفیت لودسل
در این مقاله دیدیم که چگونه طراحی لودسل و هسته ی آن میتوانندکیفیت لودسل را تحت تاثر قرار دهند و قیمت کم لودسل چینی چگونه کیفیت این محصولات را تحت تاثیر قرار میدهد. و قطعه ی بسیار حساس لودسل یعنی استرین گیج علی رغم ظاهر بسیار کوچکش به شدت بر صحت عملکرد لودسل تاثیر میگذارد. اهمیت سه عامل دیگری از جمله محفظه كاليبره لودسل ، نوع‌اتصالات و جوشكاري لودسل و مقره لودسل در کیفیت لودسل های تولید شده در مقاله ی دوم از شاخص های مهم در طراحی و تولید یک لودسل خوب به تفسیر و با مقایسه ی برند های موجود در بازار ایران توسط تیم تحقیقات بازار فرد ایران تهیه شده که قابل مشاهده و بررسی میباشد. با شناخت این شاخص ها به راحتی میتوانیم لودسل با کیفیت ساخته شده توسط شرکت های معتبر جهانی همانند لودسل آلمانی Minebea را از سایر لودسل های بی کیفیت موجود در بازار ایران تشخیص دهیم و از سودجویی افراد کلاهبردار جلوگیری نماییم.
تهیه شده توسط گروه تحقیقات بازار شرکت فرد ایران