یكی از مهمترین قسمت‌های هر سیستم اندازه‌گیری الكترونیكی، لودسل و یا سنسور وزن آن می باشد و همچنین میتوان اذعان کرد که لودسل قلب تپنده باسکول دیجیتال هستند. همانطور كه می دانیم لودسل یك ابزار دقیق می باشد لذا لزوم رعایت اصول مهندسی و تكنولوژی تولید در آن بسیار مهم و ضروری می باشد. ولی متاسفانه برخی از شركت های تولید كننده این محصول،كه اغلب چینی و یا تحت نام یك كشور دیگر بوده اما در كشور چین تولید می‌گردند بعلت پایین آوردن قیمت لودسل اقدام به عدم رعایت برخی از استاندارد ها در تولید این محصول نموده و تنها با دریافت یك تاییدیه برای یك نمونه از محصول، آن را روانه بازار می‌كنند. لذا تیم تحقیقات بازار شرکت فرد ایران در تلاش است با بیان برخی از استانداردهای مختلف شركت های تولید كننده لودسل بستری را آماده نماید تا بتوان تشخیص داد كه یك لودسل خوب چه لودسلی می‌تواند باشد. در این مقاله سعی بر این شده است كه تمامی لودسل های موجود در بازار ایران مورد بررسی قرار گیرد.
اصولاً دقت و كیفیت هر لودسل به چند عامل اصلی بستگی دارد:
• طراحی لودسل
• هسته لودسل
• كرنش‌سنج(Strain gage )
• محفظه كالیبره لودسل
• نوع‌اتصالات و جوشكاری لودسل
• مقره لودسل
اهمیت طراحی و تولید لودسل
لودسل ها اصولاً با توجه به توان مهندسی و تكنولوژی بكار گرفته شده شركتهای سازنده‌می‌توانند بصورت متفاوت طراحی و تولید شوند شاید به ظاهر و‌در نگاه اولیه اغلب لودسل ها شبیه به یكدیگر باشند ولی تفاوت های مهم در طراحی و تولید می‌تواند تاثیر بسزایی در كیفیت لودسل تولید شده داشته باشد. بواقع اگر بخواهیم تاثیر طراحی را در عملكرد یك لودسل بصورت درصدی بیان نماییم، رعایت اصول طراحی تنها 20% می تواند در عملكرد مناسب یك لودسل تاثیرگذار باشد. البته در اینجا ذكر این نكته جای تامل دارد كه به راستی چرا اغلب لودسل‌های بی كیفیت موجود در بازار دارای طراحی یكسان می باشند؟!
80% دیگر به نوع مواد بكار رفته در ساخت لودسل، تكنولوژی تولید و رویه یكسان در تولید نظیر استفاده از یك نوع فولاد با آلیاژ مناسب، روند تراشكاری و آبكاری یكسان و …. بستگی دارد. این اهمیت به این دلیل می باشد كه ذره‌ای تغییر در‌روند تولید لودسل باعث می‌گردد كه لودسل های تولید شده نسبت به یكدیگر دارای مشخصات فنی متفاوت بوده و در نتیجه عملكرد و دقت هر كدام متفاوت باشد.
هسته لودسل
یكی از مهمترین قسمت های هر لودسل هسته اصلی لودسل می باشد كه میتوان آن را قلب یك لودسل نامید.اهمیت جنس هسته لودسل به حدی بالا میباشد كه در صورتی كه در جنس مواد بكار رفته در ساخت آن، حتی به مقدار بسیار ناچیز تفاوت آلیاژی وجود باشد این تفاوت تاثیر بسزایی را در عملكرد لودسل خواهد گذاشت. اگر بخواهیم مراحل ساخت یك هسته لودسل را بصورت مختصر بیان نماییم اینگونه خواهد بود كه ابتدا هسته‌ای بصورت یك استوانه توپر از شركت معتبر تولیدكننده فولاد خریداری گردیده، پس از ایجاد برش بر روی مركز این لوله استوانه ای شكل، هسته تحت عملیات تراشكاری قرار گرفته و تحت حرارت سخت می گردد. پس از رسیدن هسته به سختی لازم، هسته پولیش داده می شود و وارد مراحل بعدی تولید می‌گردد. لازم به ذكر است اجرای صحیح هر كدام از این مراحل بسیار پر اهمیت بوده و ضروریست كه تكنولوژی بكار رفته در آن مطابق با تكنولوژی روز دنیا باشد. همچنین بسیار مهم می باشد كه رویه بكار رفته در روند تراشكاری، پولیش، حرارت دهی و … برای همه لودسل ها یكسان باشد.
چرا قیمت لوسل چینی بسیار پایین است؟
متاسفانه تولید كنندگان چینی و غیر‌حرفه‌ای لودسل، فولاد مورد نیاز برای هسته لودسل را از شركتهای متفرقه خریداری می‌نمایند. معمولاً نوع فولاد ارائه شده توسط این شركت‌ها در هر خرید متفاوت است و این موضوع علاوه بر‌تاثیر بسیار زیاد در پایین آوردن قیمت لودسل می تواند در پایین آوردن كیفیت لودسل تولید شده نیز بسیار پر اهمیت باشد. لذا در این مواقع تولید كننده لودسل برای جبران ضعف مواد بكار رفته در ساخت هسته، از مقاومت‌های جانبی استفاده می‌نماید. استفاده از این مقاومت ها باعث می‌گردد كه لودسل در مقابل تغییرات دمایی و در سرما و گرما دارای عملكردی كاملا متفاوت بوده و بعضاً دارای خطای اندازه‌گیری 30 تا 40 كیلوگرم باشد.
عامل تعیین کننده قیمت بالای لودسل های باکیفیت آلمانی کدامند؟
در مقابل، شركتهای بزرگ و معتبر تولید كننده لودسل در جهان، فولاد هسته لودسل خود را با پرداخت هزینه بیشتر فقط از شركتهای معروف اروپایی خریداری می نمایند. این موضوع از دو حیث برای این تولیدكنندگان اهمیت دارد: در درجه اول فولاد ارائه شده توسط شركت های معتبر برای هر خرید یكسان بوده و هیچ گونه تغییر آلیاژی در آن وجود نداشته و در درجه دوم این فولاد بسیار مرغوب بوده و كربن‌دار می باشد لذا هیچ‌گاه دچار زنگ‌زدگی نخواهد گردید. رعایت همین موضوع سبب می‌گردد كه لودسل تولید شده توسط این تولید كنندگان از عملكرد بهتری برخوردار بوده و در هنگام استفاده و كالیبره دچار مشكلات ناشی از خطا در اندازه گیری و … نگردد.
چگونه از شاخصه‌های ظاهری یك لودسل تشخیص دهیم كه لودسل خوب است یا خیر ؟
1- ارتفاع لودسل
هرچه ارتفاع لودسل كوتاه تر باشد لودسل عملكرد بهتری دارد. این موضوع سبب می گردد لودسل بهتر بتواند زیر باسكول حركت داشته باشد و در نتیجه در اندازه گیری وزن دقت بالاتری داشته باشد.
2- انحنای بیشتر بالای لودسل
انحنای بیشتر، سبب چرخش بیشتر لودسل حول محور عمودی خود گردیده و در نتیجه لودسل دقت اندازه گیری بالاتری خواهد داشت. علت اصلی كه اكثر تولید كنندگان لودسل انحنای كمتری به لودسل خود می دهند بخاطر كنترل هزینه است. زیرا ایجاد كردن این انحنا علاوه بر هزینه بر بودن نیازمند استفاده از تكنولوژی تراشكاری حرفه‌ای می باشد.
3- بزرگ بودن‌كف لودسل
كف لودسل هر مقدار بزرگتر باشد لودسل دارای عملكرد بهتری می باشد. این موضوع سبب گردش بهتر لودسل حول محور عمودی خود و در نتیجه عملكرد بهتر لودسل در اندازه گیری بار خواهد داشت.
4- وزن لودسل
هر چه وزن لودسل بالاتر باشد ، نشان از مرغوبیت بیشتر لودسل دارد زیرا فولاد بسیار بیشتری در ساخت آن مصرف شده است. تقریباً قطر اكثر لودسل های موجود در بازار ایران كه دارای وزن پایینی می باشند، بسیار كم بوده و همچنین وسط هسته خیلی نازك شده است.
كرنش سنج( استرین گیج )
استرین گیج قطعه ایست الكترونیكی كه بر روی قسمت تراش خورده هسته لودسل چسبانده می شود و تغییرات ناشی از فشار بار بر روی هسته لودسل را اندازه گیری می كند. قطعه استرین گیج نیز می تواند اثرات مختلفی بر روی عملكرد مناسب لودسل داشته باشد. این قطعه از جهات مختلف كه برخی از آنها در ذیل آمده است قابل بررسی می باشد:
1. مرغوبیت استرین گیج
2. تعداد بكار رفته از استرین گیج در لودسل
3. نوع اتصال استرین گیج به هسته لودسل
در صورت مرغوب نبودن استرین گیج چه مشکلاتی در لودسل ایجاد میشد؟
بدون تردید مرغوبیت استرین گیج می تواند تاثیر بسزایی در عملكرد مناسب لودسل داشته باشد برای همین بسیار ضروریست كه این قطعه از شركت های معتبر كه رویه تولید یكسان دارند خریداری گردد. تغییرات احتمالی در نوع استرین گیج و جنس آن نیز می تواند سبب ایجاد خطای خروجی در لودسل گردد.
تعداد استرین گیج چه تاثیری در کیفیت لودسل دارد؟
تعداد بكار رفته استرین گیج در لودسل نیز در شركت های مختلف متفاوت می باشد. هر لودسل می تواند تعداد 8 ، 6 ، 4 و 2 عدد استرین گیج داشته باشد .بدیهی است كه هرچه تعداد بالاتر باشد بهتر است.
نوع اتصال استرین گیج به هسته لودسل تا چه اندازه در کیفیت لودسل تاثیرگذار است؟
نوع اتصال استرین گیج به هسته لودسل نیز متفاوت است. تكنولوژی چسباندن استرین گیج به لودسل منحصر به هر شركت می باشد، چراكه این تكنولوژی بسیار خاص و حساس می باشد. ذره ای در حد حتی 1/0 میلیمتر جابجایی در چسباندن استرین گیج به روی لودسل تاثیر بسزایی در كیفیت لودسل دارد. بسیار مهم است كه استرین گیج در یك نقطه و یك محل قرار بگیرد. پس از چسباندن استرین گیج بر روی هسته لودسل بجهت جلوگیری از ایجاد رطوبت بر روی استرین گیج محیط و اطراف استرین گیج با چسب پوشانیده می شود. تكنولوژی عمل آوری چسب در روی استرین گیج به دو صورت گرم و سرد می باشد كه اغلب از تكنولوژی گرم با حرارت دهی لودسل در دمای 100 الی 200 درجه سانتیگراد استفاده می نمایند.
تفاوت اتصال استرین گیج در لودسل آلمانی مینه بئا با سایر شرکت های تولید کننده لودسل چیست؟
در اكثر شركت های لودسل ساز با انجام مراحل بالا عمل اتصال استرین گیج به لودسل پایان می یابد ولی در یكی از شركت های تولید كننده معتبر و بزرگ آلمانی پس از چسباندن استرین گیج به لودسل با تكنولوژی منحصر بفرد خاص آن شركت و تزریق چسب گرم و قرار دهی در دمای 100 الی 200 درجه سانتیگراد، هر لودسل بصورت مجزا نیز در دماهای مختلف °20+ ،°40+ ، 0 ، °20- مورد تست قرار می گیرد و در صورتی كه خروجی لودسل بدون هیچ گونه خطایی دقیقاً 2 میلی ولت باشد لودسل كالیبره می‌گردد و وارد مرحله بعدی تولید قرار می گیرد.
الزام شناخت شاخص های اصلی موثر در کیفیت لودسل
در این مقاله دیدیم که چگونه طراحی لودسل و هسته ی آن میتوانندکیفیت لودسل را تحت تاثر قرار دهند و قیمت کم لودسل چینی چگونه کیفیت این محصولات را تحت تاثیر قرار میدهد. و قطعه ی بسیار حساس لودسل یعنی استرین گیج علی رغم ظاهر بسیار کوچکش به شدت بر صحت عملکرد لودسل تاثیر میگذارد. اهمیت سه عامل دیگری از جمله محفظه كالیبره لودسل ، نوع‌اتصالات و جوشكاری لودسل و مقره لودسل در کیفیت لودسل های تولید شده در مقاله ی دوم از شاخص های مهم در طراحی و تولید یک لودسل خوب به تفسیر و با مقایسه ی برند های موجود در بازار ایران توسط تیم تحقیقات بازار فرد ایران تهیه شده که قابل مشاهده و بررسی میباشد. با شناخت این شاخص ها به راحتی میتوانیم لودسل با کیفیت ساخته شده توسط شرکت های معتبر جهانی همانند لودسل آلمانی Minebea را از سایر لودسل های بی کیفیت موجود در بازار ایران تشخیص دهیم و از سودجویی افراد کلاهبردار جلوگیری نماییم.
تهیه شده توسط گروه تحقیقات بازار شرکت فرد ایران
